P-38 LIGHTNING PILOT
94th Fighter Squadron / 1st Fighter Group
USAAF
Ο Robert στέκεται περήφανος μπροστά από ένα Lightning της 94ης Μοίρας Μάχης, μετά την απονομή του Διακεκριμένου Σταυρού του Ιπταμένου στην πρώτη φωτογραφία και μπροστά από ένα εγκαταλελειμμένο Me-109G της JG77 στη Foggia στη δεύτερη. Στην τρίτη απεικονίζεται πιθανότατα με τον υπόλογό του, μπροστά από ενα P-38F. (Robert Vrilakas)
Ο Robert Anton Vrilakas γεννήθηκε στην Proberta της Καλιφόρνια, στις 28 Οκτωβρίου 1918, από τον George Vrilakas (Vrilakis), από το Ρέθυμνο της Κρήτης και την May Topping, από το Delevan του Wis. Φοίτησε στο Red Bluff Union High School και στο Sacramento Junior College. Μετά την αποφοίτησή του, η επερχόμενη καταιγίδα του Β' Παγκοσμίου Πολέμου τον έσπρωξε σε μια απροσδόκητη πορεία. Εντάχθηκε στην Αεροπορία Στρατού και σύντομα βρέθηκε να χειρίζεται το κορυφαίο καταδιωκτικό της εποχής, το P-38 Lightning, στη φημισμένη 94η Μοίρα Μαχητικών της 1ης Πτέρυγας Μαχητικών. Πέταξε 51 αποστολές στο πολεμικό θέατρο της Μεσογείου πετώντας πάνω από τη Βόρεια Αφρική, την Ιταλία, την Ελλάδα και τη Γαλλία, καθώς και πάνω από την Κεντρική Ευρώπη, συγκεκριμένα την Αυστρία και τη Γερμανία. Κατέστρεψε δύο εχθρικά μαχητικά, και πιθανότατα κατέστρεψε ένα ακόμα ενώ προκάλεσε ζημιές σε τρία ακόμα. Επιπλέον κατέστρεψε ένα στο έδαφος. Κατά τη διάρκεια πτήσης πάνω από την Ιταλία, το αεροσκάφος του Johannes Steinhoff, κατόχου του Σταυρού του Ιππότη με φύλλα δρυός και διαμάντια της JG 77, υπέστη ελαφρές ζημιές από τον Βριλάκα κατά τη διάρκεια μιας μετωπικής αναμέτρησης, κατά τη διάρκεια της επιστροφής του Robert στη βάση του, μετά την επίθεση στο αεροδρόμιο της Foggia τον Αύγουστο του 1943. Ο Steinhoff διεκδίκησε επίσης 4 καταρρίψεις (159-162) κατά την επιστροφή των Lightnings. Όπως προαναφέρθηκε είχε δράση πάνω από την Αθήνα, στην Ελλάδα, δηλώνοντας ότι:
«Είχα συγγενείς στην Αθήνα τους οποίους δεν είχα συναντήσει ποτέ και μου φαινόταν παράξενο να συμμετέχω σε μια δύναμη που θα έκανε ζημιές εκεί».
Στο Portland μετά τον πόλεμο, γνώρισε την Jane Ann Good και παντρεύτηκαν στις 6 Ιουλίου 1946. Θα απολάμβαναν 68 χρόνια γάμου πριν φύγει η Jane από τη ζωή το 2014. Εκείνη και η οικογένειά του ήταν ο έρωτας της ζωής του, αλλά το να πετάει ένα P-38 ήταν πολύ κοντά στη δεύτερη θέση, ακολουθούμενο από ένα παιχνίδι γκολφ (έπαιξε το τελευταίο του παιχνίδι σε ηλικία 97 ετών) και ένα ξηρό μαρτίνι. Έκανε καριέρα στην Πολεμική Αεροπορία αφού κλήθηκε και πάλι να υπηρετήσει κατά τη διάρκεια του Πολέμου της Κορέας. Στα 30 χρόνια της καριέρας του, πέταξε πολλούς τύπους αεροσκαφών σε όλο τον κόσμο και είχε θητείες στην Κορέα, την Οκινάουα, το Κολοράντο, τη Γερμανία, το Ντέλαγουερ, την Καλιφόρνια, τη Φλόριντα, τη Βιρτζίνια και το Βιετνάμ, πετώντας αεροσκάφη P-51 και C-154. Αποσύρθηκε από την υπηρεσία ως Σμήναρχος το 1973, οπότε και είχε κερδίσει τον Διακεκριμένο Σταυρό του Ιπταμένου, δύο προεδρικές τιμητικές διακρίσεις, εννέα αεροπορικά μετάλλια, τρεις κορδέλες εκστρατείας και δύο χάλκινους αστέρες. Σύμφωνα με την εύφημο μνεία του Διακεκριμένου Σταυρού:
« Aπονέμεται για εξαιρετικές επιδόσεις κατά τη συμμετοχή του σε εναέρια μάχη στο θέατρο επιχειρήσεων της Βόρειας Αφρικής ως πιλότος αεροσκάφους τύπου P-38. Συνοδεύοντας B-26 πάνω από την Ιταλία στις 30 Αυγούστου 1943, ο σχηματισμός του Υπολοχαγού Vrilakas δέχθηκε επίθεση από είκοσι πέντε εχθρικά καταδιωκτικά. Απομακρυνόμενος από το σχηματισμό, ο Υπολοχαγός Vrilakas προσπαθούσε να προσπεράσει δύο P-38 όταν είδε δύο Me-109 να βυθίζονται εναντίον τους από ψηλά. Μη μπορώντας να ειδοποιήσει τους συντρόφους του, ο Υπολοχαγός Vrilakas επιτέθηκε στα δύο αυτά εχθρικά μαχητικά, διασπώντας την επίθεσή τους κατά των συναδέλφων του χειριστών. Ενώ προσπαθούσε και πάλι να επανενταχθεί στο σχηματισμό δέχθηκε επίθεση από τρία Me-109. Με το P-38 του να έχει υποστεί σοβαρές ζημιές από πυρά πυροβόλων και πολυβόλων, ο Υπολοχαγός Vrilakas πολέμησε γενναία αυτόν τον υπέρτερο αριθμό εχθρικών καταδιωκτικών, αναγκάζοντάς τους να διακόψουν την εμπλοκή. Επιστρέφοντας στον κύριο όγκο των P-38, ο σχηματισμός δέχθηκε επίθεση από εβδομήντα πέντε έως εκατό εχθρικά αεροσκάφη. Βλέποντας ένα Mc.202 να ετοιμάζεται να βάλλει εναντίον ενός άλλου P-38, ο Υπολοχαγός Vrilakas εγκατέλειψε εκ νέου την ασφάλεια του σχηματισμού του και επιτέθηκε και κατέστρεψε αυτό το Mc.202, σώζοντας έτσι τη ζωή του συντρόφου του. Κατά τη διάρκεια της αερομαχίας, ο δεξιός κινητήρας του αχρηστεύθηκε πλήρως από πυρά πυροβόλου των 20 χιλιοστών και η καλύπτρα του αποκολλήθηκε. Προσπαθώντας με δυσκολία να ελέγξει το χτυπημένο αεροσκάφος του, ο Υπολοχαγός Βριλάκας με απόλυτη αποφασιστικότητα κράτησε το αεροπλάνο του στον αέρα μέχρι να φτάσει σε ασφαλές σημείο στη Σικελία. Με το θάρρος και την ψυχραιμία του κάτω από τα πυρά και την ανιδιοτελή αφοσίωσή του στο καθήκον, ο Υποσμηναγός Βριλάκας διατήρησε τις υψηλότερες παραδόσεις της Αεροπορίας Στρατού».
Μεταπολεμικά εγκαταστάθηκε στην περιοχή του Portland και άνοιξε ένα μηχανουργείο, το Driveline Service of Portland, μαζί με τους δύο γιους του το 1974. Το 1980 παρέδωσε την επιτυχημένη επιχείρηση στους γιους του. Ωστόσο δεν μπορούσε να μείνει άπραγος και όταν αποσύρθηκε από το κατάστημα Driveline, έγραψε ένα βιβλίο που έτυχε μεγάλης αποδοχής από τους κριτικούς και το κοινό, το «Look, Mom, I Can Fly: Memoirs of a WWII P-38 Fighter Pilot». Πριν γράψει το βιβλίο του είχε ήδη εμπιστευτεί τα απομνημονεύματά του στους συγγραφείς της σειρας των βιβλίων ΕΛΛΗΝΕΣ ΣΕ ΞΕΝΑ COCKPIT προκειμένου να παρουσιάσουν την δράση του στον πρώτο τόμο της έρευνάς τους. Ο Robert θα μείνει πάντα στη μνήμη του Δημήτρη Βασιλόπουλου, καθώς ήταν αυτός που τον ενέπνευσε να γράψει βιβλία για τους πιλότους ελληνικής καταγωγής κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου.
Για περισσότερες λεπτομέρειες ανατρέξτε στον Α' Τόμο της σειράς των βιβλίων ΕΛΛΗΝΕΣ ΣΕ ΞΕΝΑ COCKPIT.