US NAVY
HELLDIVER PILOT
BOMBING SQUADRON NINETEEN (VB-19)
USS LEXINGTON (CV-16)
ΕΝΤΑΞΗ ΣΤΟ ΑΜΕΡΙΚΑΝΙΚΟ ΝΑΥΤΙΚΟ
Ο John Kantjas γεννήθηκε στην πόλη Deary τού Idaho, στις 29 Αυγούστου 1919, και ήταν γιος του Nicolas J. Kantjas και τηςWinnifred Grace Taylor. Η καταγωγή του Nicolas ήταν πιθανότατα από το Μαίναλο, ένα μικρό χωριό της Τρίπολης, και το αρχικό του ονοματεπώνυμο ήταν Νικόλαος Καντζάβελος. Όταν έφτασε στο νησί Έλις το 1905 σε ηλικία 22 ετών, το συντόμευσε για να είναι πιο εύηχο και να προφέρεται εύκολα στα αγγλικά. Ο Nicolas δεν ήταν ο μόνος από την οικογένειά του που μετανάστευσε. Ο αδελφός του Ναπολέων πήγε επίσης και έζησε στο Σικάγο του Ιλινόις σύμφωνα με τις αναμνήσεις του John. Δυστυχώς ο Nicolas πέθανε όταν ο John ήταν μόλις 13 ετών. Επειδή είχε έναν μικρότερο αδελφό και μια αδελφή και επειδή η τελευταία ήταν ψυχικά άρρωστη, η μητέρα του τον έστειλε να ζήσει στο ράντσο ενός οικογενειακού φίλου τους στο Αϊντάχο. Του άρεσε πολύ αυτό το μέρος και πάντα μιλούσε γι 'αυτό. Αγαπούσε τη φύση, και απολάμβανε να κυνηγάει, να ψαρεύει και να κατασκηνώνει. Μετά το λύκειο σπούδασε στο κολλέγιο δουλεύοντας παράλληλα ως ξυλοκόπος και στη συνέχεια παρακολούθησε το Πανεπιστήμιο του Αϊντάχο, σπουδάζοντας λογιστικά, για να γίνει Ορκωτός Λογιστής. Σύμφωνα με την κόρη του Linda:
«Άκουσα ότι ενώ ήταν στο αεροπλανοφόρο Lexington συνήθιζε να μελετά σκληρά για τις εξετάσεις CPA αντί να ξοδεύει τον χρόνο του και να χαζεύει με τους άλλους».
Πιθανόν ενώ φοιτούσε στο πανεπιστήμιο, ξέσπασε ο Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος και αποφάσισε να καταταγεί στο Πολεμικό Ναυτικό των ΗΠΑ όπου και επιλέχθηκε για δόκιμος αεροπόρος. Η Προ-Πτήσεως Εκπαίδευσή του πραγματοποιήθηκε στο κολέγιο St.Mary's στην Καλιφόρνια. Στις 27 Φεβρουαρίου 1942, ο υπουργός Ναυτικού Frank Knox έστειλε ένα τηλεγράφημα στο κολέγιο St.Mary στο οποίο αναφερόταν ότι η πανεπιστημιούπολη είχε επιλεγεί για να φιλοξενήσει ένα από τα προ πτήσεως εκπαιδευτικά κέντρα. Περίπου έξι μήνες αργότερα, ο πληθυσμός του Κολλεγίου αυξήθηκε εκθετικά και η πανεπιστημιούπολη ήταν ένας πλήρως λειτουργικός στρατιωτικός χώρος εκπαίδευσης. Ο John παρέμεινε στο St.Mary's μέχριτις αρχές του 1943. Αργότερα συνέχισε την πτητική του εκπαίδευση στον αεροναύσταθμο του NAS Corpus Christi και αποφοίτησε στις 9 Οκτωβρίου 1943 φορώντας περήφανα τη χρυσή πουλάδα των αεροπόρων του Ναυτικού. Συνέχισε την Επιχειρησιακή Εκπαίδευση στον αεροναύσταθμο NAS Jacksonville στη Φλόριντα πετώντας πιθανότατα με την Bοmbing Squadron One. Στη συνέχεια, μεταφέρθηκε στο Σικάγο του Ιλινόις, προκειμένου να αξιολογηθεί για επιχειρήσεις από αεροπλανοφόρα πριν μεταβεί σε ενεργή Μοίρα. Αφού ολοκλήρωσε με επιτυχία το κρίσιμο αυτό στάδιο από τα καταστρώματα του USS Wolverine ή του USS Samble, στάλθηκε στην Μοίρα Αναπλήρωσης VB-100. Μετά από περαιτέρω εκπαίδευση διατάχθηκε να αναλάβει καθήκοντα στον Ειρηνικό όπου θα υπηρετούσε με την Bοmbing Squadron Nineteen. Ωστόσο, προτού ενταχθεί στη VB-19 έλαβε μια σύντομη εκπαίδευση στο θέατρο επιχειρήσεων του Ειρηνικού με την Bοmbing Squadron Ninety Nine (VB-99) που είχε έδρα στη νήσο Majuro. Λίγο αργότερα παρουσιάστηκε για υπηρεσία στο USS Lexington, στις 10 Αυγούστου 1944, ενώ το αεροπλανοφόρο ναυλοχούσε στην νήσο Eniwetok για ανεφοδιασμό και επανεξοπλισμό. Στις 30 Αυγούστου, η VB-19 και το CV-16 απέπλευσαν για το Palau. Τους επόμενους τρεις μήνες θα μάχονταν με μένος εναντίον του Ιαπωνικού Στόλου και των μονάδων του, τόσο στη θάλασσα όσο και στο έδαφος.
ΒΑΠΤΙΣΜΑ ΤΟΥ ΠΥΡΟΣ
Η πρώτη επαφή με τις πολεμικές επιχειρήσεις για τον John Kantjas ήρθε τις πρώτες ημέρες του Σεπτεμβρίου, κατά τη διάρκεια των προπαρασκευαστικών επιθέσεων για την εισβολή στο νησί Peleliu. Στις 7 Σεπτεμβρίου 1944, δεκατέσσερα SB2C-3 Helldiver απονηώθηκαν, μεταφέροντας το καθένα από μία βόμβα των 1.000 λιβρών και δύο μικρότερες βόμβες των 250 λιβρών. Τα βομβαρδιστικά καθέτου εφορμήσεως πλησίασαν το νησί Peleliu από το νότο χρησιμοποιώντας ως κάλυψη τα μεγάλα ογκώδη σύννεφα. Η προσβολή των στόχων τους ήταν επιτυχής χτυπώντας θέσεις πυροβόλων όπλων, εγκαταστάσεων ασυρμάτου,καθώς και έναν σταθμό παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας. Ο Ελληνοαμερικανός πιλότος πέταξε με το Σμήνος που είχε ως στόχο τον Σταθμό Ασυρμάτου. Σύμφωνα με την αναφορά της Μοίρας:
«Ο Υποπλοίαρχος (Ι) Everett Earl Newman, ο Υποπλοίαρχος (Ι) Webster Page Wodell και ο Σημαιοφόρος (Ι) John Kantjas βύθισαν εναντίον ενός σταθμού ασυρμάτου στη θέση πλέγματος 129B. Ο βομβαρδισμός τους ήταν καλός αλλά ο τύπος των βομβών που χρησιμοποιήθηκαν δεν διέτρησε την θωράκιση του από οπλισμένο σκυρόδεμα».
Δύο ημέρες αργότερα δεκαοκτώ Helldiver επιτέθηκαν στα αεροδρόμια του Surigao και του Bilaa Point καθώς και στην εχθρική ναυσιπλοΐα στην ίδια περιοχή. Τα βομβαρδιστικά καθέτου εφορμήσεως ήταν και πάλι οπλισμένα με μία βόμβα γενικής χρήσης των 1.000 λιβρών και δύο βόμβες των 250 λιβρών του ιδίου τύπου. Η προσβολή ήταν πολύ επιτυχημένη και η VB-19 κατέστρεψε ένα φορτηγό πλοίο και προκάλεσε ζημιές σε δύο ακόμη, βύθισε τρία πλοιάρια τύπου sampan, κατέστρεψε μια δεξαμενή πετρελαίου και μια αποθήκη. Η τελευταία ήταν ο στόχος για το Σμήνος του Kantjas.
«Ο Υποπλοίαρχος (Ι) E.E.Newman, ο Σημαιοφόρος (Ι) R.W. Doyle και ο Σημαιοφόρος (Ι) J. Kantjas βούτηξαν σε μια μεγάλη αποθήκη που ήταν μέρος των εγκαταστάσεων της αποβάθρας, καταστρέφοντας την ίδια και πυροδοτώντας μια τεράστια έκρηξη που ακολούθησε λευκός καπνός και έτσι πιστεύεται ότι επρόκειτο για μια μεγάλη αποθήκη πυρομαχικών. Και τα τρία αεροπλάνα πολυβόλησαν εχθρικά πλοία στο λιμάνι και έβαλαν φωτιά σε δύο sampan και μοιράστηκαν ένα τρίτο, το οποίο προσεβλήθει από κοινού από πιλότους της Μοίρας αλλά και από πιλότους της Μοίρας Μαχητικών».
Ο John ήταν ένας από τους πιο επιτυχημένους Ελληνοαμερικανούς πιλότους που πέταξαν με το κακόφημο SB2C Helldiver επιτυγχάνοντας ένα απευθείας πλήγμα στο Ιαπωνικό αεροπλανοφόρο IJN Zuikaku κατά την αεροναυμαχία στον Κόλπο Engaño, μία μάχη που αποτελούσε ένα τμήμα της μεγαλύτερης σύγκρουσης που έλαβε χώρα κατά τις επιχειρήσεις στον Κόλπο Leyte, στις 25 Οκτωβρίου 1944. (Linda Kantjas Archive)
Ένας σχηματισμός τεσσάρων SB2C Helldiver της VB-19 από το αεροπλανοφόρο USS Lexington CV-16, κατά τη δεύτερη φάση επιχειρήσεων στη νήσο Guam τον Ιούλιο του 1944. (LIFE Magazine Archives - J R Eyerman Photographer).
Φόρτωση εξωτερικών δεξαμενών καυσίμων σε βομβαρδιστικά SB2C στο κατάστρωμα του USS LEXINGTON (CV-16) πριν από μία αποστολή έρευνας και εντοπισμού του εχθρικού στόλου, στις 25 Οκτωβρίου 1944. Εκτός από βομβαρδισμό κάθετης εφόρμησης και αναγνώριση το Helldiver μπορούσε να χρησιμοποιηθεί και ως τορπιλοπλάνο. Με την αφαίρεση των θυρών της αποθήκης βομβών και την τοποθέτηση κατάλληλων υποδοχέων ήταν σε θέση να φέρει μία τορπίλη τύπου Mark 13. Ωστόσο δεν χρησιμοποιήθηκε επιχειρησιακά, δεδομένου ότι το Ναυτικό είχε ήδη στη διάθεση του ένα ικανότατο βομβαρδιστικό - τορπιλοπλάνο, το Grumman TBF/TBM Avenger. (NARA 80-G-284381)
Ομαδική φωτογραφία των αποφοιτήσαντων αεροπόρων του Ναυτικού των ΗΠΑ στον Αεροναύσταθμο NAS Corpus Christi στις 9 Οκτωρβίου 1943. Ο Kantjas είναι στην μπροστινή σειρά, τέταρτος από τα δεξιά (USN)
Σε αυτή την αποστολή πιστεύεται ότι προκλήθηκαν περισσότερες ζημιές που δεν ήταν ορατές μέσα στο χάος της επίθεσης, στα πλοία, στις αποβάθρες και τις λοιπές εγκαταστάσεις. Συνολικά 14 φλεγόμενα πλοία μετρήθηκαν, από τρία διαφορετικά μέλη πληρωμάτων, σε αυτήν την πτήση και είναι πολύ πιθανό ότι οι ζημιές που προκλήθηκαν από τα βομβαρδιστικά της VB-19 να υποτιμήθηκαν. Επίσης, σύμφωνα με τις εκθέσεις της Μοίρας, τα χτυπήματα στην περιοχή του Μιντανάο στις 9 και 10 Σεπτεμβρίου, απέδειξαν την αξία του πυροβόλου των 20 χιλιοστών ως θανατηφόρου όπλου κατά των εχθρικών πλοίων, κάτι που αποδείχθηκε επίσης από το Σμήνος του Kantjas κατά τη διάρκεια αυτής της εξόδου. Ωστόσο, αυτή η αποστολή επεφύλασσε και ορισμένα απρόβλεπτα γεγονότα για τον Ελληνοαμερικανό πιλότο. Εκείνη τη μέρα πέταξε μαζί με τον Nickens ως πολυβολητή του. Χρόνια αργότερα ο Nickens έγραψε στο "THE VOICES OF BOMBING NINETEEN" που συνέταξε ο Bill και η Kathy Emerson.
«Σε μια αποστολή στις Φιλιππίνες, ο κινητήρας του αεροπλάνου μας δεν ανέπτυξε πλήρη ισχύ κατά την απογείωση. Αμέσως μετά την απονήωση αφήνοντας το κατάστρωμα, το αεροπλάνο βύθισε κοντά στο νερό, με τον κινητήρα να ακούγεται πολύ τραχύς. Ήμασταν αρκετά χαμηλά και ένιωσα ότι μπορούσα να αγγίξω τις κορυφές των κυμάτων. Αυτό συνεχίστηκε για λίγο, αλλά ο πιλότος μου, ο John Kantjas, τελικά κατάφερε να αποκτήσει αρκετό ύψος και να ενταχθεί στο σχηματισμό μας. Όλη την ώρα που πετούσαμε πάνω από το Mindanao, ο κινητήρας συνέχισε να δυσλειτουργεί. Το αεροπλάνο δεν έπρεπε να συνεχίσει την αποστολή ευρισκόμενο σε αυτήν την κατάσταση. Το Mindanao φάνηκε να είναι μια μεγάλη ζούγκλα και δεν θα υπήρχε μέρος για προσγείωση, αν αυτό κρινόταν απαραίτητο. Αν τελικά προσγειωνόμασταν ή εγκαταλείπαμε το αεροπλάνο αυτό θα γινόταν πιθανότατα σε εχθρικό έδαφος. Τελικά, ολοκληρώσαμε την αποστολή μας και κατευθυνθήκαμε πίσω στο αεροπλανοφόρο. Μόλις περάσαμε στον ωκεανό, ανέπνεα με ανακούφιση γιατί ήξερα ότι αν έπρεπε να προσθαλασσωθούμε, υπήρχε μια καλή πιθανότητα να μας περισυλλέξει ένας από τα δικά μας υποβρύχια ή αντιτορπιλικά. Αλλά δεν χρειάστηκε να αντιμετωπίσουμε μια τέτοια κατάσταση καθώς σύντομα προσνηωθήκαμε με ασφάλεια στο Lex. Ποτέ μου δεν ήμουν τόσο χαρούμενος που ήμουν «σπίτι»».
Για τις επόμενες ημέρες η Αεροπορική Πτέρυγα του USS Lexington έστρεψε την προσοχή της στα νησιά Βισαγιάν και συγκεκριμένα στην περιοχή του Σεμπού. Στις 12 Σεπτεμβρίου η Μοίρα χτύπησε το αεροδρόμιο και τις εγκαταστάσεις του αεροδρομίου καθώς και εχθρικά πλοία σε στην γύρω περιοχή. Δεκατέσσερα SB2C-3 απονηώθηκαν, (το ένα ματαίωσε λίγο αργότερα), και πλησίασαν τους στόχους τους από τα βορειοανατολικά. Τα Helldiver εφόρμησαν και βομβάρδισαν τους παραπάνω στόχους και κατέστρεψαν εννέα αεροπλάνα, ένα πετρελαιοφόρο πλοίο και ένα φορτηγό πλοίο μέσου εκτοπίσματος. Το Σμήνος του Kantjas χτύπησε τις λιμενικές εγκαταστάσεις με καταστροφικά αποτελέσματα. Σύμφωνα με την αναφορά της Μοίρας:
«Ο Υποπλοίαρχος (Ι) P.R. Stradley και ο Σημαιοφόρος (Ι) John Kantjas προσέβαλαν δεξαμενές πετρελαίου του διυλιστηρίου Ασίας στο Shell Island στο λιμάνι του Σεμπού. Μια πυρκαγιά εξελισσόταν πριν το βομβαρδισμόκαι οι βόμβες τους πυροδότησαν δύο ακόμη μεγάλες δεξαμενές. Πιστεύεται ότι η βόμβα του Υποπλοίαρχου (Ι) Stradley πέτυχε ένα απευθείας πλήγμα σε μια μεγάλη δεξαμενή αποθήκευσης καυσίμων ξεκινώντας μια μεγάλη και έντονη πυρκαγιά».
Ο Ελληνοαμερικανός πιλότος συνέχισε να πετάει σε πολυάριθμες αποστολές μέχρι τον Σεπτέμβριο και τις τελευταίες ημέρες του μήνα η VB-19 έπληξε στόχους στις περιοχές της Μανίλας και της Λουζόν. Στις 21 του μηνός, δεκατέσσερα Helldiver βαριά οπλισμένα με μία βόμβα των 1.000 και μία των 500 λιβρών απονηώθηκαν για να επιτεθούν στο αεροδρόμιο της Μανίλας. Για άλλη μια φορά ήταν επιτυχείς, καταστρέφοντας έξι εχθρικά αεροπλάνα στο έδαφος και αρκετά κτίρια.
«Ο Υποπλοίαρχος (Ι) W.A.Wright και ο Σημαιοφόρος (Ι) J. Kantjas επιτέθηκαν σε κτίρια στα βόρεια της διασταύρωσης των διαδρόμων από-προσγείωσης χωρίς ωστόσο να έχει εξακριβωθεί η έκταση των περαιτέρω ζημιών που προκλήθηκαν από τις βόμβες τους».
Αυτές οι αποστολές αποκάλυψαν ότι οι περισσότερες ζημιές που προκλήθηκαν στα βομβαρδιστικά καθέτου εφορμήσεως προήλθαν από όπλα μικρού διαμετρήματος, γι' αυτό το λόγο ο διοικητής της Μοίρας, Πλωτάρχης (Ι) McGowan, πρότεινε ότι σε βομβαρδισμούς περιοχής η άφεση των βομβών θα έπρεπε να γίνεται στα 4.000 πόδια και στη συνέχεια να εκτελείται απαγκίστρωση με υψηλή ταχύτητα ανόδου ώστε γρήγορα να βρεθούν εκτός της εμβέλειας αυτών των όπλων. Οι πιλότοι της Μοίρας συνέχισαν να πετούν αποστολές εναντίον στόχων στο έδαφος ωστόσο, δεν είχαν εμπλακεί ακόμη με μεγάλες μονάδες επιφανείας του εχθρικού στόλου. Αυτό όμως επρόκειτο να αλλάξει σύντομα.
Επιχρωματισμένη φωτογραφία του χαμογελαστού John πιθανόν μετά την αποφοίτηση του από την εκπαίδευση του και την προαγωγή του σε Σημαιοφόρο (Ι) του Ναυτικού των ΗΠΑ. (Linda Kantjas Archive)
Ένα SB2C-3 Helldiver της VB-19 στο κατάστρωμα του αεροπλανοφόρου USS Lexington (CV-16) μετά την επιστροφή του από μια πολεμική αποστολή στον Ειρηνικό στις 20 Αυγούστου 1944. Παρατηρείστε ότι ο πιλότος διπλώνει τα φτερά έτσι ώστε το αεροσκάφος να μπορεί να μεταφερθεί προς τα εμπρός καταλαμβάνοντας το λιγότερο δυνατό χώρο τόσο στο κατάστρωμα πτήσης όσο και στον ανελκυστήρα αλλά και στο κατώτερο κατάστρωμα του υποστέγου των αεροπλάνων. Μία σχετικά άγνωστη πτυχή της ιστορίας του Helldiver ήταν ότι εξαιτίας του βαρέος οπλισμού του αποτελούμενου από δύο πολύ ισχυρά πυροβόλα των 20mm είχε επιτύχει ένα σχετικά μεγάλο αριθμό καταρρίψεων. Συγκεκριμένα οι πιλότοι του κατάφεραν την επιβεβαιωμένη κατάρριψη 44 εχθρικών αεροπλάνων και την πιθανήκατάρριψη άλλων 14 μέχρι το τέλος του πολέμου. (National Museum of Naval Aviation)
Το SB2C-3 Helldiver '75' ήταν ένα από αυτά με τα οποία πέταξαν οι πιλότοι της VB-19 κατά την Αεροναυμαχία του Κόλπου Engano, και ένα με τα οποία πιθανότατα πέταξε και ο John Kantjas, δεδομένου ότι στο Ναυτικό οι χειριστές δεν είχαν συγκεκριμένα αεροπλάνα υπ' ευθύνη τους. Περισσότερες από 880 αλλαγές έπρεπε να ενσωματωθούν στον σχεδιασμό του SB2C πριν ικανοποιηθεί το Ναυτικό. Πολλές από τις αλλαγές προήλθαν από τα χρήσιμα συμπεράσματα που ανέκυπταν από τον αεροπορικό πόλεμο στην Ευρώπη, όπως οι αυτοσφραγιζόμενες δεξαμενές καυσίμων και η πρόσθετη θωράκιση σε ευαίσθητα σημεία του αεροπλάνου. Το Πολεμικό Ναυτικό ήθελε επίσης τα διπλά πολυβόλα που ήταν τοποθετημένα στην άτρακτο να αντικατασταθούν από ένα ζευγάρι πυροβόλων των 20mm. Αυτή η αλλαγή, με τη σειρά της, υπαγόρευσε τη μετεγκατάσταση ορισμένων από τις δεξαμενές καυσίμων όπως και άλλου εσωτερικού εξοπλισμού. Ωστόσο, η πλειονότητα των σχεδιαστικών αλλαγών προσπάθησε να μετριάσει τα μη ικανοποιητικά χαρακτηριστικά χειρισμού του αεροπλάνου. Ένας λόγος για την αστάθεια του αεροπλάνου ήταν ότι η άτρακτος δεν ήταν αρκετά μεγάλη, λόγω της απαίτησης του Πολεμικού Ναυτικού το SB2C να ταιριάζει στους υφιστάμενους ανελκυστήρες των αεροπλανοφόρων. Ένα δυνητικά επικίνδυνο αποτέλεσμα της αστάθειας του αεροπλάνου ήταν ότι εάν ο πιλότος έπρεπε να ματαιώσει μια προσνήωση, και στη συνέχεια έσπρωχνε τη μανέτα ισχύος μπροστά για πλήρη ισχύ, θα μπορούσε να προκαλέσει απότομη αύξηση της γωνίας προσβολής ώστε να χάσει τον έλεγχο και να εισέλθει σε απώλεια στήριξης πάνω από το κατάστρωμα του αεροπλανοφόρου. Προκειμένου να λυθεί το πρόβλημα, το τμήμα της ουράς διευρύνθηκε σταδιακά, σε τέτοιο βαθμό που αργότερα ειπώθηκε ότι το πηδάλιο του SB2C ήταν αρκετά μεγάλο για να κατευθύνει ένα θωρηκτό. (Copyright Bertrand Brown aka Gaetan Marie, further info by Robert Guttman)
ΒΟΜΒΑΡΔΙΖΟΝΤΑΣ ΤΟ ZUIKAKU
Στις 10 Οκτωβρίου 1944, η BOMBING NINETEEN είχε την πρώτη της ευκαιρία να χτυπήσει μεγάλες μονάδες επιφανείαςτου Ιαπωνικού Ναυτικού, βόρεια του Nago Wan και νοτιοανατολικά του νησιού Sesoko. Δεκατέσσερα Helldiver οπλισμένα το καθένα με μία βόμβα των 1000 λιβρών και δύο των 250 λιβρών γενικής χρήσης επιτέθηκαν σε μια νηοπομπή αποτελούμενη από έναν υποσχηματισμό που περιελάμβανε, ένα μεγάλο AK (φορτηγό), ένα μέσο AK (φορτηγό) και ένα πλοίο μεταφοράς στρατιωτικού εξοπλισμού. Ο σχηματισμός του Υποπλοίαρχου (Ι) D.P. Heln, και των Σημαιοφόρων (Ι) R.W. Doyle και John Karntjas επιτέθηκε εναντίον ενός μεγάλου φορτηγού πλοίου των 3000 τόνων (Fox Tare Charlie AK) και πιστεύεται ότι αυτό το πλοίο υπέστη ζημιές καθώς ήταν το ίδιο πλοίο που απεικονιζόταν κατεστραμμένο σε φωτογραφίες που τραβήχτηκαν περίπου δύο ώρες αργότερα. Τα βομβαρδιστικά της VB-19 βύθισαν επίσης ένα πλοίο υποστήριξης υποβρυχίων, ένα μεγάλο φορτηγό και προκάλεσαν μεγάλες ζημιές στο μεσαίου μεγέθους φορτηγό. Το μεταφορικό παρέμεινε αλώβητο. Ωστόσο, αυτό ήταν ένα προοίμιο αυτών που θα ακολουθούσαν τις επόμενες ημέρες. Κατά την Αεροναυμαχία στον Κόλπο της Leyte στις 24 και 25 Οκτωβρίου, η Μοίρα αλλά και ο ίδιος ο Kantjas προσωπικά, είχαν τις καλύτερες στιγμές της πολεμικής τους θητείας κατά την επίθεση στον Ιαπωνικό Στόλο. Στις 25 Οκτωβρίου 1944, το πρώτο κύμα κρούσης αποτελούνταν από έναν σχηματισμό 20 Helldiversοπλισμένα το καθένα με μία διατρητική βόμβα των 1000 λιβρών. Τα βομβαρδιστικά απονηώθηκαν και μπήκαν σε σχηματισμό στα 12.000 πόδια, απέχοντας μόλις 50 μίλια από τον ιαπωνικό στόλο. Τα αεροσκάφη αναζήτησης έδωσαντην αναφορά επαφής τους με τα εχθρικά πλοία και τα βομβαρδιστικά πέρασαν στην επίθεση. Η Μοίρα επικέντρωσε την προσπάθεια της εναντίον ενός Ιαπωνικού αεροπλανοφόρου το οποίο, μετά την αποχώρηση των Αμερικανών χειριστών, είχε σχεδόν βυθιστεί, έχοντας δεχτεί έντεκα απευθείας πλήγματα! Καθώς το πρώτο κύμα επέστρεφε για προσνήωση, ο εναέριος συντονιστής της επίθεσης ανέφερε στον ασύρματο ότι ο στόχος βυθίστηκε. Ζημιές προκλήθηκαν επίσης σε ένα θωρηκτό κλάσης Ise. Σύμφωνα με την αναφορά της Μοίρας:
«Δώδεκα αεροπλάνα βύθισαν πάνω στο σημείο στόχευσης 1, το οποίο έχει ταυτοποιηθεί από φωτογραφικά στοιχεία ως αεροπλανοφόρο της κλάσης Shokaku και πιστεύεται ότι είναι το Zuikaku. Η ανάκριση υποδεικνύει εννέα χτυπήματα σε αυτό το αεροπλανοφόρο. Ο ακριβής αριθμός πληγμάτων δεν μπορεί να επαληθευτεί με φωτογραφικά στοιχεία, όμως υπάρχει μια φωτογραφία που τραβήχτηκε λίγο καιρό μετά την επίθεσή μας, η οποία έχει μεγεθυνθεί και δείχνει αυτό που πιστεύεται ότι τελικά είναι έντεκα τα πλήγματα. Ωστόσο το αεροπλανοφόρο επλήγη και από άλλες Μοίρες. Τα αποτελέσματα της ανάκρισης παρατίθενται παρακάτω. Ο Υποπλοίαρχος (Ι) P. R. Stradley το χτύπησε σχεδόν στη μέση μεταξύ της αριστερής και της δεξιάς πλευράς, περίπου στο ύψος της γέφυρας. Ο Ανθυποπλοίαρχος (Ι) Α. Jancar το χτύπησε στη δεξιά πλευρά περίπου στα δύο τρίτα της απόστασης από την πρύμνη. Ο Ανθυποπλοίαρχος (Ι) S.B. Crapser το χτύπησε πλησιέστερα προς στη μέση του πλοίου, κατά μήκος και εγκάρσια. Ο Ανθυποπλοίαρχος (Ι) G. Bowen το έπληξε περίπου κατά το ήμισυ της διαδρομής μεταξύ της πλώρης και της γέφυρας κοντά στο κέντρο του πλοίου. Ο Ανθυποπλοίαρχος (Ι) J.B. Wilton το χτύπησε μερικά πόδια μπροστά από το πίσω άκρο του καταστρώματος πτήσης. Ο Σημαιοφόρος (Ι) R.W. Doyle χτύπησε στη μέση και ελαφρώς αριστερά. Ο Υποπλοίαρχος (Ι) D.F. Helm το χτύπησε περίπου τα τρία τέταρτα της απόστασης από την πρύμνη από την αριστερή πλευρά καταστρώματος πτήσης. Τα αποτελέσματα της πτώσης της βόμβας του Σημαιοφόρου (Ι) A. Adlmans δεν είναι γνωστά. Ο Σημαιοφόρος (Ι) Kantjas πιθανότατα έπληξε ελαφρώς μπροστά από τη γέφυρα στην αριστερή πλευρά. Ο Ανθυποπλοίαρχος (Ι) J. H. Crocker, Jr. χτύπησε στην αριστερή πλευρά περίπου στη μέση μεταξύ της γέφυρας και της άκρης του καταστρώματος στην πρύμνη. Τα αποτελέσματα της ρίψης του Υποπλοίαρχου (Ι) C.F. Fisher δεν είναι γνωστά, αλλά η βόμβα του πιστεύεται ότι είναι μία από τις δύο μόνο βόμβες που είναι γνωστό ότι έπεσαν στη θάλασσα. Ο Ανθυποπλοίαρχος (Ι) J.W. Evatt παρολίγον να το χτυπήσει από τη δεξιά πλευρά περίπου στα δύο τρίτα της απόστασης από την πρύμνη. Το αεροπλανοφόρο βυθίστηκε αργότερα και πιστεύεται ότι αυτή η Μοίρα συνέβαλε ουσιαστικά στη βύθιση αυτού του μεγάλου εχθρικού αεροπλανοφόρου και διεκδίκησε από πέντε έως εννέα απευθείας πλήγματα».
Για την δράση του εκείνη την ημέρα, απονεμήθηκε στον John Kantjas ο Διακεκριμένος Σταυρός του Ιπταμένου (DFC), σύμφωνα με την εύφημο μνεία του οποίου:
«Απονέμεται για ηρωισμό και εξαιρετικά επιτεύγματα σε αεροπορική πτήση ως πιλότος στη 19η Μοίρα Βομβαρδισμού, προσαρτημένη στο USS LEXINGTON, κατά τη διάρκεια επιχειρήσεων εναντίον των εχθρικών ιαπωνικών δυνάμεων κατά τη μάχη στον Κόλπο Leyte, στις 25 Οκτωβρίου 1944. Ικανότατος και τολμηρός αεροπόρος, ο Ανθυποπλοίαρχος (Ι) Kantjas βοήθησε ουσιαστικά στην εδραίωση της αεροπορικής κυριαρχίας επιτιθέμενος κατά εχθρικού αεροπλανοφόρου σε εξαιρετικά κοντινή απόσταση παρά την εχθρική αεροπορική αντίσταση και τα ασυνήθιστα έντονα αντιαεροπορικά πυρά. Οι εξαιρετικές πτητικές ικανότητες του Ανθυποπλοίαρχου (Ι) Kantjas, η θαρραλέα αδιαφορία για τη δική του ασφάλεια και η σταθερή αφοσίωση στην εκπλήρωση επικίνδυνων αποστολών, συνέβαλαν ουσιαστικά στην επιτυχία των επιχειρήσεων της Μοίρας του, σε μια περίοδο έντονης και ζωτικής σημασίας εναέριας δραστηριότητας και συνάδουν πλήρως με τις υψηλότερες παραδόσεις του Ναυτικού των Ηνωμένων Πολιτειών».
Μετά την επιτυχία της VB-19 κατά την αεροναυμαχία στη Leyte, οι επιχειρήσεις μετατοπίστηκαν για άλλη μια φορά στην περιοχή της Luzon με πολυάριθμες προσβολές στις 5 και 6 Νοεμβρίου 1944. Ένα ιαπωνικό βαρύ καταδρομικό βυθίστηκε στο λιμάνι της Μανίλα αφού δέχθηκε 10 απευθείας πλήγματα από τις Μοίρες των Helldiver. Στις 6 Νοεμβρίου 1944, πέντε SB2C-3 οπλισμένα το καθένα με δύο βόμβες γενικής χρήσης των 500 λιβρών και δύο των 250 λιβρών απονηώθηκαν για μια αποστολή εναντίον εχθρικών πλοίων.
«Το Σμήνος των πέντε αεροπλάνων κατευθύνθηκε από τον συντονιστή της επίθεσης να επιτεθεί στην εχθρική ναυσιπλοΐα βόρεια του κόλπου Subio. Από φωτογραφικά στοιχεία πιστεύεται ότι το πλοίο στο οποίο επιτέθηκε ήταν ένα αποβατικό πλοίο, το οποίο βάση του διαθέσιμου υλικού αναγνώρισης ήταν 1.500 τόνοι. Τα αποτελέσματα της επίθεσης έχουν ως εξής. Ο Υποπλοίαρχος (Ι) P.R. Stradley μόλις που αστόχησε, στο ύψος του μέσου του πλοίου και αριστερά. Ο Ανθυποπλοίαρχος (Ι) G.H. Bowen το έπληξε στο μέσον ενώ ο Σημαιοφόρος (Ι) John Kantjas αστόχησε, με τη βόμβα του να πέφτει μόλις μπροστά από την πλώρη. Ο Υποπλοίαρχος (Ι) L.R. Swanson πέτυχε ένα χτύπημα ή πολύ κοντά στο πίσω μέρος του πλοίου. Ο Ανθυποπλοίαρχος (Ι) J. B. Wilton το χτύπησε περίπου στα τρία τέταρτα της απόστασης από την πλώρη και το πλήγμα αυτό προκάλεσε μια μεγάλη έκρηξη η οποία το τύλιξε στις φλόγες, με τον καπνό να υψώνεται σε υψόμετρο μεταξύ 3000 και 6000 ποδιών. Το πλοίο βρισκόταν σε κατάσταση βύθισης όταν τα αεροπλάνα μας αποσύρθηκαν από την περιοχή του στόχου και το γεγονός ότι το σκάφος τελικά βυθίστηκε επιβεβαιώθηκε από πιλότους της VF-19».
Στις 23 Νοεμβρίου η Αεροπορική Πτέρυγα 20 απάλλαξε την Αεροπορική Πτέρυγα 19 και η τελευταία επιβιβάστηκε στο USS Enterprise με προορισμό το Περλ Χάρμπορ. Φτάνοντας, επιβιβάστηκαν στο USS Long Island και έπλευσαν για τις Ηνωμένες Πολιτείες. Σύντομα ο Kantjas θα συναντούσε και πάλι την οικογένειά του και κατά τη διάρκεια του ταξιδιού του προς την πατρίδα σίγουρα θα ονειρευόταν τα «Λευκά Χριστούγεννα» όπως αναφερόταν στο Πολεμικό Ημερολόγιο της Μοίρας. Για την δράση του αυτούς τους τρεις μήνες, ο Ελληνοαμερικανός πιλότος τιμήθηκε επίσης με δύο Αεροπορικά Μετάλλια. Σύμφωνα με την εύφημο μνεία ενός από αυτά:
«Απονέμεται για αξιόλογο επίτευγμα σε εναέρια πτήση ως πιλότος βομβαρδιστικού κάθετου εφορμήσεως της Bombing Squadron 19, προσαρτημένης στο USS LEXINGTON, σε δράση εναντίον των εχθρικών ιαπωνικών δυνάμεων στη Φορμόσα και τον Παλάου, τις Φιλιππίνες και το Ριούκιους από τις 7 Σεπτεμβρίου έως τις 6 Νοεμβρίου 1944. Συμμετέχοντας σε πολυάριθμες πολεμικές αποστολές κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, ο Ανθυποπλοίαρχος (Ι) (τότε Σημαιοφόρος) Kantjas συνέβαλε στην επιτυχία της μοίρας του στην πρόκληση ζημιών και καταστροφών σε εχθρικά προσγειωμένα και ιπτάμενα αεροσκάφη, στρατιωτικές εγκαταστάσεις, λιμενικές περιοχές και ναυτιλία. Η αφοσίωσή του στο καθήκον απέναντι σε πυκνά αντιαεροπορικά πυρά συνάδει πλήρως με τις υψηλότερες παραδόσεις του Ναυτικού των Ηνωμένων Πολιτειών».
Το αεροπλανοφόρο USS Lexington (CV-16) μετά την επισκευή του από τις ζημιές που προκλήθησαν από εχθρική τορπίλη στις 4 Δεκεμβρίου 1943. Η φωτογραφία λήφθηκε κατά πάσα πιθανότητα την ημέρα ολοκλήρωσης των επισκευών στις 20 Φεβρουαρίου 1944. (David Buell, USN via http://www.navsource.org)
Επίσημη φωτογραφία πορτραίτο του John N. Kantjas, πιθανόν μετά την προαγωγή του σε Υποπλοίαρχο (Ι) του Αμερικανικού Ναυτικού. (Linda Kantjas Archive)
Ένα Helldiver της VB-19 από το USS Lexington CV-16, πάνω από τη νήσο Guam τον Ιούλιο του 1944. (LIFE Magazine Archives - J R Eyerman Photographer).
Στις 13 Σεπτεμβρίου 1949, ο Ανθυποπλοίαρχος (Ι) John Kantjas εκτέλεσε την 4000ή προσνήωση που πραγματοποιήθηκε στο USS Boxer CV-21, κατά τη διάρκεια της υποστήριξης της εκπαίδευσης της Αεροπορικής Πτέρυγας 19. Δεν είναι γνωστό αν την περίοδο εκείνη πετούσε με Helldiver της VB-19 ή είχε μετακινηθεί στην VBF-19 πετώντας με Corsair. (USN via Matt Robins)
Ο Ανθυποπλοίαρχος (Ι) John Kantjas φωτογραφίζεται στο κέντρο, μαζί με ναύτες υποστήριξης της Μοίρας AIRASRON 20, η οποία επιχειρούσε με αεροπλάνα Grumman AF-3S Guardian. (USN via Matt Robins). Επρόκειτο για το πρώτο κατασκευασμένο εξ αρχής ανθυποβρυχιακό αεροπλάνο του Αμερικανικού Ναυτικού, το οποίο παραγόταν σε δύο εκδόσεις. Μία έρευνας και εντοπισμού και μία μεταφοράς όπλων. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα και οι δύο εκδόσεις να πετούν μαζί ανά ζεύγη. Ήταν το μεγαλύτερο μονοκινητήριο ελικοφόρο αεροπλάνο που επιχείρησε ποτέ από αμερικανικά αεροπλανοφόρα.
O John Kantjas κατά τη διάρκεια τελετής απονομής ηθικών αμοιβών. Η ημερομηνία δεν είναι γνωστή. (Linda Kantjas Archive)
Ο Ελληνοαμερικανός αεροπόρος του Ναυτικού έτοιμος να εισέλθει στο πιλοτήριο του αεροπλάνου του, κατά τη διάρκεια της θητείας του στην VF-902 στον Αεροναύσταθμο NAS Spokane της Washington. (Linda Kantjas Archives).
Ο Kantjas και ένας συνάδελφος του φωτογραφίζονται μπροστά από ένα Grumman S-2 Tracker, πιθανόν κατά την υπηρεσία του με την VS-893 ή την VS-894 στον Αεροναύσταθμο NAS Seatle, Washington. (Linda Kantjas Archives)
ΜΕΤΑ ΤΟΝ ΠΟΛΕΜΟ
Ο Kantjas παρέμεινε στην εφεδρεία για τα επόμενα χρόνια υπηρετώντας αρχικά είτε με την VB-19 ή την VBF-19 επιχειρώντας με Helldiver ή Corsair αντίστοιχα. Συνέχισε στην VA-86 που πετούσε από τον Αεροναύσταθμο NAS Spokane στην Ουάσιγκτον (1949) και την VS-901 επίσης από το NAS Spokane (1951-1952). Κλήθηκε και πάλι σε ενεργό υπηρεσία κατά τη διάρκεια του πολέμου της Κορέας, συγκεκριμένα από τις 7 Ιανουαρίου 1953 έως τις 17 Δεκεμβρίου 1954. Κατά τη διάρκεια αυτών των δύο ετών υπηρέτησε με την VS-20 πετώντας από το αεροπλανοφόρο συνοδείας USS Rendova με Grumman AF-3S Guardian σε ανθυποβρυχιακές αποστολές. Πριν πετάξει επιχειρησιακά με την VS-20, ήταν προσαρτημένος στη Μονάδα Εκπαίδευσης Ηλεκτρονικών της Ναυτικής Αεροπορίας του Στόλου του Ειρηνικού (Φεβρουάριος 1953). Μετά τον πόλεμο επέστρεψε πίσω στο NAS Spokane και προσχώρησε ξανά στην εφεδρεία, υπηρετώντας στην VF-902 (1954-55) ως Υποπλοίαρχος (Ι). Αργότερα προήχθη σε Πλωτάρχη (Ι) και εντάχθηκε στις VS-893 και VS-894 που πετούσαν με τα νέα ανθυποβρυχιακά αεροπλάνα τύπου Grumman S-2 Tracker από τον Αεροναύσταθμο NAS Seattle Washington καθώς και με την FASRON 897 (1959) από την ίδια βάση. Κατά τη διάρκεια του 1960 τοποθετήθηκε για υπηρεσία στο Κέντρο Ναυτικής Αεροπορικής Εκπαίδευσης στο Μέμφις του Τενεσί και τον επόμενο χρόνο υπηρέτησε στη Διοίκηση Ναυτικών Σχολείων στο Treasure Island, στο Σαν Φρανσίσκο της Καλιφόρνια. Αποσύρθηκε από την εφεδρεία του Ναυτικού την 1η Νοεμβρίου 1963. Κατά τη διάρκεια της θητείας του βραβεύτηκε με το Μετάλλιο Νίκης του Β 'Παγκοσμίου Πολέμου, το Διακεκριμένο Σταυρό του Ιπταμένου, το Αεροπορικό Μετάλλιο, Αποθεματικό Μετάλλιο, το Μετάλλιο Εκστρατείας Ασίας-Ειρηνικού, το Μετάλλιο Αμερικανικής Αμυντικής Υπηρεσίας, το Μετάλλιο της Εθνικής Άμυνας, το Μετάλλιο υπηρεσίας των Ηνωμένων Εθνών και το Μετάλλιο Υπηρεσίας στην Κορέα. Κατά τη διάρκεια της εφεδρείας και μετά την απαλλαγή του από το Ναυτικό, ο John εργάστηκε ως Ορκωτός Λογιστής.Την περίοδο τού πολιτικού του βίου, ο Kantjas ενδιαφέρθηκε για το οικογενειακό του ιστορικό και για αυτό επισκέφτηκε την Ελλάδα και το χωριό του πατέρα του. Εκεί, με μεγάλη συγκίνηση, βρήκε ακόμα και την πέτρινη καλύβα τού παππού του, στους λόφους όπου βοσκούσε τα πρόβατα του, όντας κτηνοτρόφος. Η κόρη του Linda μας έγραψε:
«Θυμήθηκα επίσης ότι ο μπαμπάς μου εργαζόταν ως ένα είδος συμβούλου για τους υπηρετούντες στο Στρατό μόνο για να τους βοηθήσει σε προσωπικά προβλήματα ή οτιδήποτε άλλο. Υποθέτω ότι αυτό ήταν κατά τη διάρκεια του πολέμου καθώς μετά τον πόλεμο ήταν μόνο στη εφεδρεία. Έπρεπε να πετάξει το αεροπλάνο του μία φορά το μήνα και ενάντια στο νόμο, του άρεσε να σπάει το φράγμα του ήχου πετώντας πάνω από το ράντσο του φίλου μας στο Αϊντάχο. Τα κοτόπουλα και οι αγελάδες της περιοχής όμως, δεν ήταν καθόλου ευχαριστημένα με αυτό. Μετά τη συνταξιοδότησή του, αυτός και η σύζυγός του ταξίδευαν στον κόσμο κάθε χειμώνα για αρκετά χρόνια. Εκείνο το διάστημα ήταν όταν πήγαν στην Ελλάδα και ξέρω ότι βρήκε έναν ξάδερφό του που ήξερε πού ήταν η πέτρινη καλύβα του παππού του στους λόφους».
Ο John Kantjas ήταν παντρεμένος και απέκτησε πέντε παιδιά και οκτώ εγγόνια. Πέθανε στις 22 Νοεμβρίου 2002.
Ο εικονιζόμενος William Kantjas ήταν ο αδελφός του John, και υπηρέτησε επίσης στο Ναυτικό των ΗΠΑ. Σύμφωνα με την κόρη του, Carolyn: «Το πλήρες όνομα τού πατέρα μου ήταν William Robert Kantjas (1921-2001). Ήταν Επικελευστής του Αμερικανικού Πολεμικού Ναυτικού από το 1939 έως το 1964 και συνταξιοδοτήθηκε στον Αεροναύσταθμο NAS Whidbey Island, WN. Η Μονάδα του κατασκεύαζε, συσκεύαζε και συντηρούσε αλεξίπτωτα, σχεδόν καθόλη την διάρκεια της καριέρας του. Εάν ένας πιλότος εγκατέλειπε το αεροπλάνο του με αλεξίπτωτο και επιζούσε, συνηθιζόταν να του στέλνει ως δώρο, ένα μπουκάλι ποτό. Πολλοί πρέπει να ήταν αυτοί που διασώθηκαν, επειδή έλαβε πολλά μπουκάλια κατά τη διάρκεια του πολέμου, όμως, επειδή δεν έπινε, τα έκανε ξανά δώρο στους ναύτες που δούλευαν γι' αυτόν, γεγονός που τον έκανε εξαιρετικά δημοφιλή σε όσους υπηρετούσαν υπό τις διαταγές του. Φυσικά, ποτέ δεν άκουσε κάποιο νέο από αυτούς που δεν άνοιξαν τα αλεξίπτωτά τους. Πάντως είμαι σίγουρη ότι υπήρξαν και κάποιοι πιλότοι που δεν έστειλαν το μπουκάλι, αλλά ο πατέρας μου δεν ήταν από αυτούς που κρατούσαν κακία». (Carolyn Kantjas Laub Archive)
JOHN N. KANTJAS MEMORABIGLIA
(Kindly provided by the University of Idaho)
(Kindly provided by the University of Idaho)
THE BATTLE OF CAPE ENGANO
(National Archive & Naval History and Heritage Command Archive)
(National Archive & Naval History and Heritage Command Archive)
Πίνακας με τίτλο «Too Close For Comfort», του Tom Freeman – Ένα Curtiss SB2C Helldiver σε επίθεση εναντίον ιαπωνικών πλοίων, κατά τη διάρκεια της μάχης του Cape Engano στις 25 Οκτωβρίου 1944. (Copyright Tom Freeman)
Φωτογραφία από το Ιαπωνικό αεροπλανοφόρο Zuikaku στις αρχές της μάχης πριν χτυπηθεί, όταν ακόμη μπορούσε να πλεύσει με μεγάλη ταχύτητα. Σημειώστε το μοτίβο του καμουφλάζ που είναι ζωγραφισμένο στο κατάστρωμα πτήσεων και τον καπνό που προέρχεται από τα φουγάρα του. (NH 95785)
Ιαπωνικά πολεμικά πλοία ελίσσονται, δεχόμενα επίθεση από τα αεροσκάφη των αμερικανικών αεροπλανοφόρων, το απόγευμα της 25ης Οκτωβρίου. Οι βόμβες πέφτουν κοντά στο ελαφρύ αεροπλανοφόρο Zuiho, στο κέντρο της φωτογραφίας κάτω αριστερά. Το μεγάλο αεροπλανοφόρο Zuikaku καίγεται και προφανώς κείτεται αχρηστευμένο στη θάλασσα στο κέντρο και δεξιά. (NH 95786)
Τα ιαπωνικά αεροπλανοφόρα Zuikaku (αριστερό κέντρο) και (πιθανώς) Zuiho (δεξιά) δέχονται επίθεση από βομβαρδιστικά καθέτου εφορμήσεως του Πολεμικού Ναυτικού των ΗΠΑ κατά τη διάρκεια της μάχης στα ανοιχτά του Cape Engano. Σημειώστε τη μεγάλη συγκέντρωση αντιαεροπορικών βλημάτων που εκρήγνυνται κάτω δεξιά και δεξιά, και ένα SB2C Helldiver που επιτίθεται κάτω αριστερά. (NARA 80-G-281767)
Το ιαπωνικό αεροπλανοφόρο Zuikaku αχρηστευμένο στο νερό, φλέγεται ακυβέρνητο (κέντρο), περίπου στις 14:00, 25 Οκτωβρίου, μετά την τρίτη επίθεση της ημέρας κατά της ιαπωνικής δύναμης. Το πλοίο που κινείται δεξιά είναι το θωρηκτό Ise. (NH 95544)
Το ιαπωνικό αεροπλανοφόρο Zuikaku και ένα αντιτορπιλικό κλάσης Akizuki κατά τη διάρκεια επιθέσεων αμερικανικών αεροσκαφών περίπου στις 13:30 στις 25 Οκτωβρίου. Το ελαφρύ αεροπλανοφόρο Zuiho βρίσκεται σε μικρή απόσταση δεξιά.(80-G-288100)
Το ιαπωνικό αεροπλανοφόρο Zuikaku, στέκει ακυβέρνητο μετά από τα πολλαπλά πλήγματα που του επέφεραν τα αμερικανικά αεροσκάφη στις 25 Οκτωβρίου. Ένα τορπιλοπλάνο TBM Avenger του Πολεμικού Ναυτικού των ΗΠΑ ξεχωρίζει μεταξύ του πλοίου και της κάμερας. (80-G-281769)
Ιαπωνικό θωρηκτό κλάσης ISE (είτε ISE είτε HYUGA) σε δράση κατά τη διάρκεια της μάχης στο Cape Engano, 25 Οκτωβρίου 1944. Σημειώστε τον καπνό από τα αντιαεροπορικά πυροβόλα. (NH 63440)
Το ιαπωνικό αεροπλανοφόρο Zuiho δέχεται επίθεση από αεροπλάνα του USS Enterprise κατά τη διάρκεια της μάχης στο Cape Engano, 25 Οκτωβρίου 1944. (NARA 80-G-281768)
Το ιαπωνικό αεροπλανοφόρο Zuikaku δέχεται επίθεση περίπου στις 14:00. στις 25 Οκτωβρίου, περίπου στο τέλος της τρίτης επίθεσης της ημέρας στην ιαπωνική δύναμη. (NH 95545)
SOURCES
Special thankings to Linda Kantjas, daughter of John N. Kantjas, and to Carolyn Kantjas Laub niece of the Greek American pilot, Matt Robins for his invaluable help and Mrs. Amy Thompsom, M.Arch, CA, Archives Manager of Idaho University for their contribution.
1. George Chalkiadopoulos correspondence with Linda Kantjas and Carolyn Kantjas Laub.
2. John N. Kantjas FOIA Officer Military Personnel File.
3. COMAIRGR19 War History
4. ACA Reports of Air Operations Against the Palau & Philippine Is 9/6-24/44R
5. ACA Reports of Air Operations Against the Ryukyu Is, Formosa, Philippines & Jap Fleet, 10/10/44 - 11/6/44
6. ACA Reports of Air Operations Against Guam Island, Marianas - Period 7/18-21/44
7. USS Lexington on Reports of Air Strikes Against the Visayan Is, Philippines on 9/24/44
8. USS Lexington Reports of Air Operations Against the Jap Fleet in the Sibuyan Sea & East of Luzon Is, Philippines on 10/24 & 25/44, Including AA Acts on 10/24/44
9. USS Lexington Reports of Air Operations Against Luzon Is, Philippines on 11/5 & 6/44, Including AA Act & Being Crash-Dived by Jap Plane 11/5/44
10. USS Lexington Reports of Air Operations Against Formosa Is, 10/12-14/44, Including AA Acts on 10/12 & 14/44
11. Reports of Air Attacks on the Visayan Is, Philippines, 9/12-14/44, Including Rep of AA Act on 9/13/44Rep of Air Attacks on the Ryukyu Is on 10/10/44
12. Reports of Air Attacks on Mindanao Philippine Is, 9/9 & 10/44
13. Reports of Air Attacks on Luzon Is, Philippines, 9/21-22/44
14. Reports of Air Attacks Against the Visayas & Southern Luzon Os, Philippines on 10/21/44US Naval Aviation Training Center
15. USS Rendova (CVE-114) Cruise Book
16. https://www.historynet.com/curtiss-sb2c-helldiver-the-last-dive-bomber.htm
17. The Spokesman-Review, 17 October 1943 Issue.
19. https://store.tomfreemanart.com/index.html
