P-40 WARHAWK & P-51 MUSTANG PILOT
76th Fighter Squadron / 23rd Fighter Group
USAAF
Ο Υπολοχαγός (Ι) Zavakos καθισμένος στο πιλοτήριο ενός P-51C, ενώ δοκιμάζει τον ασύρματο του καταδιωκτικού. Το P-51 ήταν καταλληλότερο από το P-40 σε αποστολές βομβαρδισμού καθέτου εφορμήσεως αφού ο πιλότος του μπορούσε να κάνει ρυθμίσεις κατά τη βύθιση σε αντίθεση με το Warhawk το οποίο είχε την τάση να περιστραφεί. Ο Υπολοχαγός Harry Zavakos απέκτησε μεγάλη φήμη ως ο κορυφαίος στις προσβολές αυτού του τύπου και αποδείχτηκε τόσο ικανός σε αυτόν τον ρόλο που κάθε φορά που η τετράδα του πετούσε τέτοιου είδους αποστολές, η διοίκηση της έδινε δύο στόχους. Έναν γι’ αυτόν και έναν για τους υπόλοιπους τρεις πιλότους που πετούσαν μαζί του. (Renea Zavakos)
Ο Harry Zavakos γεννήθηκε στις 5 Δεκεμβρίου 1920, στο Dayton του Ohio. Ήταν γιος του Γεώργιου Ζαβάκου και της Κωνσταντίνας (Ντίνα) Φραγκιά, που μετανάστευσαν από την Ελλάδα. Ο πατέρας του ήλθε στις ΗΠΑ το 1903 από ένα μικρό χωριό, την Πέτρινα, κοντά στη Σπάρτη και έγινε επιτυχημένος επιχειρηματίας. Ο αδελφός του Harry, ο Frank, ήταν επίσης πιλότος και υπηρετούσε με την No. 71 (Eagle) Μοίρα της RAF που επανδρωνόταν από Αμερικανούς εθελοντές. Δυστυχώς έχασε τη ζωή του πάνω από τη Βόρεια Θάλασσα κατά τη διάρκεια μίας αποστολής έρευνας και διάσωσης (ASR) στις 6 Ιουνίου 1942. Ο Harry ήταν επίσης παθιασμένος με την αεροπορική ιδέα και τις πτήσεις και πριν από το ξέσπασμα του Β 'Παγκοσμίου Πολέμου είχε σχεδόν 100 ώρες σε αεροπλάνα Piper Cub. Κατά τη διάρκεια των φοιτητικών του χρόνων, παρακολούθησε επίσης μαθήματα μέσω του προγράμματος CPTP και συμμετείχε επίσης στο πρόγραμμα ROTC της Αεροπορίας Στρατού των Ηνωμένων Πολιτειών (USAAF). Ο θάνατος του αδελφού του, τον ώθησε να υποβάλει αίτηση για υπηρεσία στην USAAF και μετά την εκπαίδευσή του, τοποθετήθηκε στην Κίνα, και ειδικότερα στην 76η Μοίρα Μαχητικών της 23ης Πτέρυγας. Πέταξε με P-40K Warhawk και P-51A Mustang και ολοκλήρωσε σχεδόν 100 αποστολές, ενώ πιστώθηκε με την κατάρριψη ενός ιαπωνικού καταδιωκτικού. Στις 24 Δεκεμβρίου 1943 το P-40K που πετούσε υπέστη σοβαρές ζημιές από ιαπωνικά καταδιωκτικά που στο σχηματισμό των B-25 που η Μοίρα του προστάτευε. Εκτέλεσε αναγκαστική προσγείωση χωρίς να τραυματιστεί και επέστρεψε στη μονάδα του δέκα ημέρες αργότερα. Στις 29 Μαρτίου 1944, κατά τη διάρκεια μίας άλλης αερομαχίας και ενώ ήταν έτοιμος να επιτύχει τη δεύτερη κατάρριψή του, ένα ή περισσότερα εχθρικά καταδιωκτικά τύπου A6M Hamp, «πήραν την ουρά του» και έβαλλαν με τα όπλα τους εναντίον του. Το αεροπλάνο του χτυπήθηκε και στις δύο πτέρυγες, το κάθετο σταθερό, την άτρακτο, καθώς και στο χώρο του ασυρμάτου και του πιλοτηρίου. Ο Υπολοχαγός (Ι) Zavakos τραυματίστηκε ελαφρώς στο χέρι και στο πόδι του από θραύσματα. Οι σύντροφοί του αργότερα ανέφεραν ότι λυπήθηκαν πολύ που οι Ιάπωνες χτύπησαν τον ασύρματό του αφού έχασαν την ευκαιρία να «απολαύσουν» τις προφορικές του αντιδράσεις σε αυτήν αερομαχία. Ο ελληνικής καταγωγής πιλότος συνήθιζε να βλασφημεί και καταριέται τον εχθρό κατά τη διάρκεια της μάχης!
Κατά τη διάρκεια της υπηρεσίας του, ήταν ιδιαίτερα ικανός στο βομβαρδισμό με κάθετη εφόρμηση και σύντομα κέρδισε τη φήμη ως ο καταστροφέας γεφυρών της 76ης Μοίρας. Αποδείχτηκε τόσο ικανός σε αυτόν τον ρόλο που κάθε φορά που η Μοίρα αναλάμβανε την προσβολή γεφυρών αναλάμβανε να πλήξει δύο στόχους. Έναν για αυτόν και έναν άλλο για τα υπόλοιπα μέλη του σχηματισμού! Δεν υπάρχει αμφιβολία γιατί οι συνάδελφοί του τον ονόμασαν “HOT BOMB”. Στις 6 Ιουνίου 1944, πέταξε μια μοναδική αποστολή μαζί με τον επίσης ελληνικής καταγωγής πιλότο της 75ης Μοίρας, τον James Vurgaropulos. Και οι δύο πέταξαν μια αποστολή αναγνώρισης, βαθιά πίσω από τις ιαπωνικές γραμμές, πετώντας P-51B. Η 23η Πτέρυγα αναφέρθηκε στην κοινή αποστολή τους με τον χαρακτηρισμό «THE TERRIBLE GREEKS». Για τις ενέργειές του, του απονεμήθηκε ο Διακεκριμένος Σταυρός του Ιπταμένου (DFC) μαζί με ένα Φύλο Δρυός (ΟLC), το Αεροπορικό Μετάλλιο (Air Medal) με ένα Φύλο Δρυός (OLC), καθώς και το Μετάλλιο της Πορφυρής Καρδιάς (Purple Heart) ένα Φύλο Δρυός (OLC). Μετά το τέλος του πολέμου αποχώρησε από την αεροπορία και εργάστηκε στην οικογενειακή επιχείρηση μπόουλινγκ. Δυστυχώς, στις 7 Μαρτίου 1977, δολοφονήθηκε έξω από το κατάστημα μπόουλινγκ, όπως και ο πατέρας του δολοφονήθηκε επίσης στο ίδιο μέρος, πριν από 30 χρόνια! Και οι δύο περιπτώσεις δεν εξιχνιάσθηκαν ποτέ.
Αναλυτικές λεπτομέρειες για την ζωή και τη δράση του μπορείτε να διαβάσετε στο Β’ Τόμο της σειράς των βιβλίων «ΕΛΛΗΝΕΣ ΣΕ ΞΕΝΑ COCKPIT».