MUSTANG I, P-47 THUNDERBOLT & P-51 MUSTANG PILOT
RAF / USAAF
No. 268 Sqn / No. 71 'Eagle' Sqn / 334th & 335th Fighter Squadron - 4th Fighter Group
Άνω: Ο Σπύρος Πισσάνος φωτογρφιζεται υπερήφανος με πλήρη εξάρτηση πτήσης, μπροστά από το αεροπλάνο του, το P-47D-1-RE, 42-7945, με κωδικό QP-D και «βαφτισμένο» από τον ίδιο ως "Miss Plainfield". Με αυτό το αεροπλάνο ολοκλήρωσε 56 πολεμικές αποστολές προτού η 4η Πτέρυγα Μαχητικών εξοπλιστεί με P-51B Mustang. Πετάξε σε μόλις πέντε αποστολές με το διάσημο αυτό καταδιωκτικό συνοδείας. Σε μια αποστολή πάνω από την κατεχόμενη Γαλλία εγκατέλειψε το χτυπημένο P-51Β 43-6798, με κωδικό επίσης QP-D, αφού είχε επιτύχει τρείς καταρρίψεις την ίδια αυτή ημέρα. Λέγεται ότι είχε βαφτίσει ως "Miss Plainfield" και το Mustang αυτό, αλλά δεν υπάρχουν αντίστοιχα φωτογραφικά αρχεία στη διάθεση του συγγραφέων, ειδικά από την δεξιά πλευρά το αεροπλάνου. Οι φωτογραφίες από το Mustang του στη Γαλλία είναι από την αριστερή πλευρά και δεν διακρίνεται κάποιο nose art. (Greeksinforeigncockpits via Spiros Pisanos)
Κάτω: Το P-51B-7-NA, 43-6798, QP-D του Steve, φρουρούμενο από γερμανούς στρατιώτες, μετά την αναγκαστική προσγείωση του έλληνα άσου στη Γαλλία στις 5 Μαρτίου 1944.
Ο Σπύρος (Steve) Πισσάνος του Νικολάου, γεννήθηκε στον Κολωνό της Αθήνας, στις 10 Νοεμβρίου του 1919. Η επιθυμία του να γίνει πιλότος γεννήθηκε από τη στιγμή που είδε ένα αεροπλάνο Gloster Mars της τότε Ελληνικής Βασιλικής Αεροπορίας (ΕΒΑ) να πετά πάνω από την Αθήνα. Λόγω έλλειψης της απαιτούμενης οικονομικής δυνατότητας και των απαραίτητων σπουδών δεν μπορούσε να γίνει αποδεκτός στην σχολή της ΕΒΑ οπότε και αποφάσισε να μεταναστεύσει στις Η.Π.Α. Ο Steve έφτασε στις Η.Π.A. το 1938, όπου και ξεκίνησε να εργάζεται, να μαθαίνει Αγγλικά και να μαθαίνει να πετάει. Απέκτησε ιδιωτική (ερασιτεχνική) άδεια πιλότου το 1941 και με την εισβολή της Γερμανίας στην Ελλάδα, κατατάχθηκε εθελοντικά στην Αγγλική RAF. Αρχικά υπηρέτησε στην 268 Μοίρα της RAF πετώντας αεροσκάφη Mustang Mk.I και αργότερα στην 71 Μοίρα "Eagle Squadron" πετώντας με τα περίφημα Spitfires. Η Νο.71 Μοίρα ήταν μια από τις τρείς "Eagles Squadrons" οι οποίες επανδρώνονταν από Αμερικανούς εθελοντές και οι οποίες αργότερα ενσωματώθηκαν στην Αμερικανική Αεροπορία Στρατού (USAAF) δημιουργώντας την 4η Πτέρυγα Μαχητικών. Ο Pisanos έλαβε την Αμερικανική υπηκοότητα το 1942, όντας στην Αγγλία. Ήταν η πρώτη περίπτωση στην Αμερικανική ιστορία όπου κάποιος με ξένη ιθαγένεια λάμβανε την Αμερικανική υπηκοότητα όντας εκτός Αμερικής, ενώ η αναγνώρισή του ως Αμερικανός πολίτης του έδωσε τη δυνατότητα να του απονεμηθεί ο βαθμός του Ανθυπoλοχαγού (Ι) της USAAF. Στον Steve ανατέθηκε ένα προσωπικό P-47 που ονόμασε "Miss Plainfield" με το οποίο πέτυχε την πρώτη του κατάρριψη, στις 21 Μαΐου 1943. Έως την 1η Ιανουαρίου 1944 είχε καταστεί «Άσσος» (τουλάχιστον 5 βεβαιωμένες καταρρίψεις). Έχοντας ήδη 10 καταρρίψεις στο ενεργητικό του, σε μια αποστολή στις 5 Μαρτίου 1944 πάνω από τη Γαλλία, εκτέλεσε αναγκαστική προσγείωση. Παρέμεινε επί έξι μήνες μαζί με τη Γαλλική αντίσταση, αποφεύγοντας της σύλληψη, προτού καταφέρει να διαφύγει. Λόγω της εμπλοκής του στις επιχειρήσεις τις γαλλικής αντίστασης και στις διαδικασίες διάσωσής του από τη Γαλλία, η USAAF δεν μπορούσε να ρισκάρει μια 2η κατάρριψή και σύλληψή του, οπότε ο Pisanos επέστρεψε στις HΠΑ και έγινε δοκιμαστής, περνώντας με επιτυχία το σχολείο δοκιμαστών πιλότων της USAAF στο Wright Field.
Για μια μικρή περίοδο άφησε την USAAF (μετέπειτα Αμερικανική Πολεμική Αεροπορία - USAF) και πέταξε με την TWA αλλά επέστρεψε μετά από παρότρυνση του κουμπάρου και φίλου του από την 4η Πτέρυγα Μαχητικών, Don Gentille. Ανέλαβε διάφορες θέσεις στην ευρύτερη περιοχή της Μεσογείου πριν τοποθετηθεί στη Διοίκηση Αεράμυνας (Air Defense Command) πετώντας με F-102 και F-106. Επέστρεψε στην Ευρώπη, και υπηρέτησε σε διάφορες βάσεις της USAFE (United States Air Force in Europe) έχοντας έτσι την ευκαιρεία να επισκεπτεί πολλές φορές την Ελλάδα. Αν και ήθελε πάρα πολύ να πετάξει με F-4 Phantom ΙΙ στις επιχειρήσεις στο Βιετνάμ, τοποθετήθηκε στην 457 Μοίρα Τακτικών Μεταφορών, πετώντας μεταφορικά αεροπλάνα σε αποστολές σε όλο το μέτωπο, αντιμετωπίζοντας ισχυρή αντιαεροπορική άμυνα. Κατά την περίοδο 1970-1973 τοποθετήθηκε ως ανώτερος αξιωματικός της διακλαδικής στρατιωτικής υποστήριξης στην Ελλάδα (JUSMAGG) και έπαιξε σημαντικό ρόλο στην απόκτηση του F-4E Phantom ΙΙ από την Ελληνική Π.Α.
Για τις υπηρεσίες που προσέφερε του απονεμήθηκαν πολλά μετάλλια και διακρίσεις όπως: Ο Διακεκριμένος Σταυρός Ιπταμένου (ΗΠΑ), Aεροπορικά Μετάλλια (ΗΠΑ), ο Σταυρός του Πολεμιστή (Γαλλία), ο Βρετανικός Σταυρός (Η.Β.), το Μετάλλιο Τιμής της Γαλλικής Λεγεώνας των Ξένων (Γαλλία) και πολλά ακόμη. Κατέγραψε τις αναμνήσεις του σε ένα εξαιρετικό βιβλίο με τίτλο «Ο ιπτάμενος Έλληνας – Η οδύσσεια ενός μετανάστη, άσσου πιλότου του Β’ΠΠ με την Αμερικάνικη πολεμική αεροπορία, τη Βρετανική RAF και τη Γαλλική αντίσταση.» Ο Steve όπως τον φώναζαν, πέθανε ήσυχος στις 6 Ιουνίου του 2016. Ήταν ο δεύτερος Έλληνας άσσος με 10 επιβεβαιωμένες καταρρίψεις και δύο επιπλέον αεροσκάφη που διέφυγαν με ζημιές.
Περισσότερες πληροφορίες αναφορικά με την επιχειρησιακή δράση του Steve βασισμένη σε συνεντέυξεις προς τους συγγαφείς αλλά και στα βιβλία των Μοιρών που υπηρέτησε, τόσο στη RAF και στη USAAF, μπορείτε να διαβάσετε στο 60σέλιδο κεφάλαιο του Α' Τόμου της σειράς των βιβλίων ΕΛΛΗΝΕΣ ΣΕ ΞΕΝΑ COCKPIT.