RAF

HAMPDEN & LANCASTER WO-AG

No.50 & No.156 SQUADRON

 
retouched50-squadron1

Ο πατέρας του Basil ήταν ο Βασίλειος Πετρίδης, ο οποίος είχε ελληνική καταγωγή (καταγόταν από το νησί της Σύμης) και σπούδασε στο Dulwich College της Αγγλίας, το ίδιο σχολείο στο οποίο φοίτησε και ο Basil. Ήταν επιχειρηματίας που εργαζόταν στη Λευκωσία της Κύπρου πριν αποσυρθεί για να διευθύνει μια μικρή εκμετάλλευση στο East Sussex της Αγγλίας. Ο Basil Petrides κατατάχθηκε αρχικά στη RAF ως Σμηνίας και υπηρέτησε μια θητεία στη Νο 50 Μοίρα, στο αεροδρόμιο RAF Waddington, ως Ασυρματιστής - Πολυβολητής Αεροπλάνου (Wireless Operator – Airplane Gunner ή WoAG) σε δικινητήρια βομβαρδιστικά Handley Page HP.52 Hampden. Πέταξε την πρώτη του αποστολή, μια αποστολή ρίψης ναρκών, η οποία ήταν γνωστή ως "Gardening" στην αργκό της RAF, κατά τη διάρκεια της νύχτας μεταξύ 18/19 Μαΐου 1941, εντασσόμενος στο πλήρωμα του Ανθυποσμηναγού Abbots που επάνδρωνε το AD.852. Πέταξε τη δεύτερη επιχειρησιακή του πτήση 13 ημέρες αργότερα, στις 2/3 Ιουνίου, με στόχο το Ντίσελντορφ. Το βομβαρδιστικό έφτασε στο στόχο του και έριξε τις βόμβες από ύψος 13.000 ποδών με κακή ορατότητα. Τα αντιαεροπορικά πυρά ήταν ισχυρά και ακριβή και ένα θραύσμα κατέστρεψε το κεντρικό πάνελ του αλεξήνεμου του πιλότου. Ο Petrides και το υπόλοιπο πλήρωμα ήταν τυχεροί αυτή τη φορά και κατευθύνθηκαν προς τη βάση τους, και προσγειώνοντας σχεδόν 7 ώρες μετά την απογείωσή τους. Ο Βασίλης πέταξε άλλες 17 αποστολές μέχρι το τέλος Αυγούστου, πετώντας με διάφορα βομβαρδιστικά και ενίοτε με διαφορετικά πληρώματα. Στις 27 Αυγούστου 1941 ο Basil και το πλήρωμά του πήραν μέρος σε μια αποστολή βομβαρδισμού, πετώντας με το Hampden X.2991, το οποίο όμως συνετρίβη κατά την απογείωση, χωρίς ωστόσο να τραυματιστεί κανείς. Ήταν ένα παρ' ολίγον δυστύχημα  αν αναλογιστεί κανείς ότι το βομβαρδιστικό ήταν πλήρως εξοπλισμένο με βόμβες. Εν τω μεταξύ, η Νο.50 Μοίρα είχε ήδη μετακινηθεί στο Swinderby από τις 19 Ιουλίου 1941. Ο Σεπτέμβριος θα ήταν αρκετά έντονος για τον Basil.  Ο μήνας ξεκίνησε με μια αποστολή Gardeningκατά τη διάρκεια της νύχτας μεταξύ 6/7 Σεπτεμβρίου 1941 και μια μέρα αργότερα πέταξε μια αποστολή βομβαρδισμού εναντίον του Κάσελ, με το πλήρωμα του Ανθυποσμηναγού Smith. Παρά τις άριστες καιρικές συνθήκες χωρίς σύννεφα, την καλή ορατότητα και το λαμπρό φεγγάρι, ο πρωταρχικός στόχος δεν βρέθηκε. Κατά την εκτιμώμενη ώρα άφιξης στην περιοχή του στόχου βρέθηκε πανω από μια μεγάλη πόλη στην πλευρά ενός ποταμού που πιστεύεται ότι ήταν το Hersfeld. Μετά τη ρίψη των βομβών από τα 2.000 πόδια, οι σιδηροδρομικές γραμμές και οι παρακαμπτήριες γραμμές δέχτηκαν πυρά από τα πολυβόλα του Σμηνία Petrides και του Σμηνία Hudson προκαλώντας περαιτέρω ζημιές. Η αντίσταση του εχθρού ήταν πολύ μικρή και το βομβαρδιστικό διέφυγε πίσω στην Αγγλία. Δύο νύχτες αργότερα, στις 12/13 Σεπτεμβρίου 1941, το ίδιο πλήρωμα στάθηκε τυχερό. Ο στόχος ήταν η Φρανκφούρτη. Οι καιρικές συνθήκες ήταν λίγες νεφώσεις με μέτρια ορατότητα πάνω από την περιοχή του στόχου. Πραγματοποιήθηκε επίθεση με βύθιση από τα 11.000 πόδια στα 5.000 πόδια, οι βόμβες εθεάθησαν να εκρήγνυνται, ωστόσο μια βόμβα που βριςκοταν σε έναν από τους πυλώνες των πτερύγων απέτυχε να πέσει. Το αεροσκάφος βρέθηκε σε κώνο 40 προβολέων και κάθε είδους αντιαεροπορικά όπλα έβαλαν εναντίον του Hampden AE.251, ωστόσο αυτό κατάφερε να εξέλθει άθικτο.

Ο Petrides έφυγε από το πτητικό πρόγραμμα της μοίρας για σχεδόν ένα μήνα, πιθανώς απολαμβάνοντας μια δικαιολογημένη άδεια, μετά από 21 αποστολές. Επέστρεψε στο Waddington και πέταξε ξανά στις 12/13 Οκτωβρίου 1941, επανδρώνοντας το πλήρωμα του Μοίραρχου Potts και το AE.306 για μια αποστολή βομβαρδισμού εναντίον ενός εργοστασίου συνθετικών καυσίμων στο Huls. Το αεροσκάφος τους βούτηξε στο στόχο, αλλά πιάστηκε στους προβολείς και τα αντιαεροπορικά άνοιξαν πυρ. Απελευθέρωσαν τις βόμβες από τα 2.200 πόδια και ενώ έκαναν ελιγμούς αποφυγής δέχθηκαν ένα χτύπημα που ακούστηκε ως οξύς κρότος. Υπέστησαν αρκετά μικρά χτυπήματα αλλά το αεροπλάνο και το πλήρωμά του διέφυγαν αλώβητα. Ο Basil Petrides πέταξε άλλες 7 αποστολές πριν τελειώσει η θητεία του. Κατά τη διάρκεια της τελευταίας του πτήσης πετούσε με το πλήρωμα του Ανθυποσμηναγού Smith με το P.2094. Η αποστολή ήταν να εισβάλει στη ζώνη προβολέων και να βομβαρδίσει στόχους στο Βέλγιο. Τα κατάφεραν με επιτυχία και έριξαν τις βόμβες τους κοντά στο Μάαστριχτ, ενώ ο Σμηνίας Petrides και ο Σμηνίας Petterson πολυβολούσαν αποτελεσματικά τους προβολείς. Κατά την επιστροφή τους το αεροσκάφος χτυπήθηκε πάνω από την Αμβέρσα και η αριστερή μηχανή και οι δεξαμενές καυσίμων τρύπησαν. Για τη δράση του με την Νο.50 Μοίρα τιμήθηκε με το Μετάλλιο Διακεκριμένης Πτήσης (DistinguishedFlying Medal - DFM) για τη γενναιότητα και τον επαγγελματισμό του σε αυτή την περιοδεία. Η εύφημος μνεία του ανέφερε:

«Αυτός ο αεροπόρος επέδειξε εξαιρετική ικανότητα ως WoAG σε όλες τις πολλές εξόδους στις οποίες συμμετείχε. Μια νύχτα τον Σεπτέμβριο του 1940, ο Σμηνίας Petrides πυροβόλησε με πολυβόλο φορτηγά και βαγόνια σε μια σιδηροδρομική παρακαμπτήριο και έθεσε φωτιά σε δύο από αυτά. Σε μια άλλη περίπτωση τον Νοέμβριο χρησιμοποίησε τα πυροβόλα του με τόση αποτελεσματικότητα που έσβησε έξι προβολείς. Ο αεροπόρος αυτός δεν είχε καμία βλάβη στον ασύρματο σε καμία επιχείρηση στην οποία συμμετείχε. Επέδειξε μεγάλη προθυμία και έδωσε το καλό παράδειγμα».

Η βράβευσή του αναφέρθηκε στην εφημερίδα The London Gazette στις 10 Φεβρουαρίου 1942.

Petridis 9a
Ο νεαρός Basil ποζάρει χαρούμενος φορώντας το περίφημο bomber jacket του, πιθανότατα κατά τη διάρκεια της θητείας του με την Νο.50 Μοίρα (Jeremy Prescott).
Petrides-8a
Ο Basil μπροστά από το αυτοκίνητό του, κατά την πρώτη του θητεία ως Σμηνίας. (Battle and District Historical Society)
Petrides 13
Ένα Hampden της RAF εν πτήση πάνω από τη θάλασσα. Τα ελαφρά αυτά βομβαρδιστικά ανέλαβαν πολλούς ρόλους, από βομβαρδισμό, πόντιση ναρκών ακόμα και αυτόν των επιθέσεων με τορπίλες εναντίον της εχθρικής ναυσιπλοίας. (Australian War Memorial UK0181)
Το Handley Page Hampden B. Mk. I P2094, VN-Z ήταν το βομβαρδιστικό με το οποίο ο Basil Petrides πέταξε σε μία από τις εξόδους του για τις οποίες του απονεμήθηκε το DFM. Κατά τη διάρκεια της τελευταίας του αποστολής κατά την θητεία του με τη Μοίρα, τη νύχτα της 7ης/8ης Αυγούστου 1941 πετώντας με το πλήρωμα του Ανθυποσμηναγού Smith, αυτός και ο δεύτερος πολυβολητής, Σμηνίας Petterson, πολυβόλησαν με επιτυχία και κατέστρεψαν προβολείς μετά από τον βομβαρδισμό του στόχου τους. Το βομβαρδιστικό έφερε την τυπική βαφή Dark Earth / Dark Green / Night με μεσαίους Sea Gray κωδικούς και αριθμό σειράς σε Dull Red καθώς και εθνόσημα τύπου "B" πάνω από τα φτερά. Ενδιαφέρον παρουσιάζει το υποβαθμισμένο λευκό των εθνοσήμων τόσο στην πτέρυγα όσο και στην ουρα. (Copyright Richard Caruana περαιτέρω πληροφορίες από Alan W. Hall, βιβλίο "Handley HAMPDEN Page and HEREFORD")  

No.156 'PATHFINDER' SQUADRON

 

Αργότερα μονιμοποιήθηκε πήρε προαγωγή και προήχθη σε Σμηναγό και τελικά εντάχθηκε στην Νο.156 (Pathfinder) Μοίρα ως χειριστής ασυρμάτου, η οποία πετούσε με Avro Lancasters, γνωστή με το όνομα RAF Warboys και έδρα στο Cambridgeshire. Εντάχθηκε στη Μοίρα κατά τη διάρκεια του Δεκεμβρίου 1943 και προσαρτήθηκε στο πλήρωμα του Σμηναγού MacKay, ο οποίος είχε πρόσφατα αποσπαστεί από την Νο.101 Μοίρα. Ο Basil πέταξε την πρώτη του αποστολή με το Lancaster III JA.702, εναντίον του Βερολίνου στις 20 Ιανουαρίου 1944. Την επόμενη ημέρα ήταν το Μαγδεμβούργο με τοND.422 αυτή τη φορά και λίγες ημέρες αργότερα, κατά τη διάρκεια της νύχτας της 27/28 Ιανουαρίου ήταν πάλι το Βερολίνο. Πετώντας για άλλη μια φορά το ND.422, ο MacKay ξεκίνησε την πορεία του αφού έφτασε στο αρχικό σημείο του βομβαρδισμού, λίγα λεπτά αργότερα, δέχθηκε επίθεση από γερμανικό καταδιωκτικό της νυχτερινής δίωξης η οποία προκάλεσε κάποιες ζημιές στο βομβαρδιστικό. ε Είναι χαρακτηριστικό, ότι ο πιλότος είχε δέσει ένα σύρμα γύρω από την πλάτη του καθίσματος του, συνδεδεμένο με το χειριστήριο του λόγω ζημιάς στο πηδάλιο αντιστάθμισης ύψους - βάθους. Συνέχισαν την επίθεσή τους, έριξαν τις βόμβες από ύψος 20.000 ποδιών aκαι γύρισαν πίσω. Ο Petrides και το υπόλοιπο πλήρωμα του MacKay έμειναν πίσω από το πτητικό πρόγραμμα για περίπου μισό μήνα και επέστρεψαν στη δράση στις 12 Φεβρουαρίου 1944 για μια αποστολή βομβαρδισμού κατά του Βερολίνου, επανδρώνοντας το Lancaster III ND.345 την οποία ολοκλήρωσαν με επιτυχία. Ήταν επίσης επιτυχείς και στην επόμενη αποστολή τους τρεις ημέρες αργότερα, με στόχο τη Λειψία. Δυστυχώς, η τύχη του Basil τον εγκατέλειψε στις 20 Φεβρουαρίου 1944. Ήταν η πρώτη ημέρα μιας σειράς επιθέσεων τόσο από την 8η Διοίκηση Βομβαρδιστικών της USAAF όσο και από τη Διοίκηση Βομβαρδιστικών της RAF σε στρατηγικούς στόχους κατά της Γερμανίας μέρα και νύχτα, γνωστή ως η Μεγάλη Εβδομάδα. Τα συμμαχικά βομβαρδιστικά έριξαν περίπου 19000 τόνους βομβών στη γερμανική αεροναυπηγική βιομηχανία σε μια πραγματικά συντονισμένη επίθεση όλο το εικοσιτετράωρο. Ωστόσο, οι απώλειες ήταν υψηλές και για τις δύο επιτιθέμενες δυνάμεις με 224 αμερικανικά και 157 βρετανικά βομβαρδιστικά να μην επιστρέφουν σε μόλις μία εβδομάδα συνεχών επιχειρήσεων. Κατά την επίθεση της RAF Bomber Command εναντίον της Στουτγάρδης επιτέθηκαν 598 βομβαρδιστικά χάνοντας μόλις 9 ή 10 βομβαρδιστικά, συμπεριλαμβανομένου του Petrides Lancaster III ND.345 που καταρρίφθηκε από αντιαεροπορικά. Όλο το πλήρωμα σκοτώθηκε εκτός από τον πιλότο Donald Mackay ο οποίος εκτοξεύτηκε μέσα από το αλεξήνεμο, προσγειώθηκε με ασφάλεια και αιχμαλωτίστηκε λίγες ημέρες αργότερα. Στη συνέχεια στάλθηκε στο Stalag Luft 3 και στο τέλος του πολέμου επαναπατρίστηκε στην πατρίδα του στον Καναδά.  Οι απώλειες για τη RAF θα μπορούσαν να είναι πολύ μεγαλύτερες, αλλά ένας σχηματισμός αποτελούμενος από 156 αεροσκάφη που εκτελούσε άσκηση, υποστηριζόμενος από νυχτερινά καταδιωκτικά Mosquitos πάνω από τα αεροδρόμια της Νυχτερινής Δίωξης, λειτούργησε ως μια ψεύτικη δύναμη βομβαρδιστικών που μπέρδεψε τους Γερμανούς. Ο Basil και τα υπόλοιπα έξι μέλη του πληρώματος που έχασαν τη ζωή τους, είναι θαμμένοι σε μια σειρά, ο καθένας με ξεχωριστές ταφόπλακες, στο νεκροταφείο τάφων πολέμου της Κοινοπολιτείας στο Rheinberg της Γερμανίας. Ο Basil ήταν μόλις 22 ετών, είχε παντρευτεί πριν από 3 μήνες με την Anne Merriel Stallebrass από το EastDean στις 19 Νοεμβρίου 1943 και δεν γνώρισε ποτέ τον γιο του Alan που γεννήθηκε τον Νοέμβριο του 1944. Ο Basil O. Petrides πέρασε στην αιωνιότητα μαζί με χιλιάδες πληρώματα της Διοίκησης Βομβαρδιστικών που έδωσαν τη ζωή τους για την ελευθερία. Η μνήμη του τιμάται επίσης με μια πέτρινη πλάκα που του έχει αφιερωθεί στην αγγλική εκκλησία στην Κερύνεια της Κύπρου στο πολεμικό μνημείο στο Ewhust Green και στο μνημείο της εκκλησίας της Αγίας Τριάδας στο Sydenham.

Petrides-10a
Μια όμορφη φωτογραφία του Σμηνία Basil O. Petrides φορώντας τη στολή εξόδου του. (Jeremy Prescott)
Petridis 12a
Oμαδική φωτογραφία της Νο.156 Μοίρας στα τέλη του 1944. (Les W. Crosskill via http://www.rafupwood.co.uk)
Το Lancaster Mk. III ND345, GT-C της Νο.156 Μοίρας με το οποίο πετούσε ο Donald Kenzie Mackay και το πλήρωμά του, στο οποίο ο Basil Petrides προσαρτήθηκε κατά τη διάρκεια της δεύτερης θητείας του, μετά την ανάληψη των καθηκόντων του. Αφού επιτέθηκαν με επιτυχία στη Στουτγάρδη στις 20 Φεβρουαρίου 1944, κατά την επιστροφή τους χτυπήθηκαν από αντιαεροπορικά (κάποιες άλλες πηγές αναφέρουν επίθεση νυχτερινού καταδιωκτικού) και όλο το πλήρωμα χάθηκε εκτός από τον πιλότο, Σμηναγό MacKay, ο οποίος εκτινάχθηκε από το αλεξήνεμο όταν το βομβαρδιστικό εξερράγη. Αιχμαλωτίστηκε και έμεινε υπό κράτηση μέχρι το τέλος του πολέμου στο Stalag Luft III. (Copyright Bertrand Brown aka Gaetan Marie)

PASSING TO ETERNITY

Petrides 2
Fl.Lt. Basil Petrides DFM
Age 22
Petrides 5
F/O James Moffat DFC
Age 24
Petrides 7
P/O Ronald Halperin DFC
Age 22
Petrides 4
Sgt. John Reed
Age 23

 

Petrides 3
Sgt Gerard Roche
Age 35
Petrides 1
Sqn Ldr. Andrew Muir DFC
Age 32
(Jeremy Prescott)
Petridis 15
Η ταφόπλακα του Basil O. Petrides στο πολεμικό νεκροταφείο Rheinberg. (Des Philippet μέσω www.findagrave.com)
Screenshot 2024-02-17 at 9.25.55 PM
Η πέτρινη πλάκα στη μνήμη του Basil Petrides στην Κερύνεια της Κύπρου. (Jeremy Prescott)
Rheinberg-War-Cem--1291
Η τελευταία κατοικία του πληρώματος του ND345 βρίσκεται στο πολεμικό νεκροταφείο Rheinberg της Γερμανίας. (https://www.cwgc.org/)
Petrides 6
Ο μοναδικός επιζών του ND345 ήταν ο πιλότος του, Donald Kenzie Mackay RCAF (C/4002) (Jeremy Prescott)

BASIL O. PETRIDES COMBAT MISSIONS

MISSION
NUMBER
SQUADRON
NUMBER
MISSION
DATE
DURATIONBOMBER
SERIAL & NOSEART
MissionTarget / Notes
15018/19 - 05 - 19416:50Hampden AD.852GardeningForget - Me - Not Area
25002/03 - 06 - 19416:50Hampden AD.852BombingDusseldorf, Germany
35011/12 - 06 - 19414:40Hampden AD.852BombingDuisburg, Germany
45012/13 - 06 - 19415:30Hampden AD.854BombingCologne, Germany
55016/17 - 06 - 19416:00Hampden AD.977BombingCologne, Germany
65024/25 - 06 - 19417:35Hampden AD.836BombingKiel, Germany
75002/03 - 07 - 19416:35Hampden AD.977BombingDuisburg, Germany
85006/07 - 07 - 19416:30Hampden AE.157BombingMünchen, Germany
95010/11 - 07 - 19410:50Hampden AE.157Bombing (RTB)Cologne, Germany
105017/18 - 07 - 19417:50Hampden AD.852BombingCologne, Germany
115020/21 - 07 - 19415:42Hampden AD.854BombingCologne, Germany
125023/24 - 07 - 19418:00Hampden AD.854BombingFrankfurt, Germany
135025/26 - 07 - 19417:45Hampden AD.854BombingHanover, Germany
145008/09 - 08 - 19418:05Hampden AE.115BombingKiel, Germany
155012/13 - 08 - 19416:20Hampden AE.115BombingMagdeburg, Germany
165017/18 - 08 - 19416:45Hampden AE.231BombingBremen, Germany
175025/26 - 08 - 19416:40Hampden AE.231BombingManheim, Germany
185027/28 - 08 - 1941-Hampden X.2991Bombing (Crashed on Take Off)-
195029/30 - 08 - 19417:15Hampden AE.115BombingFrankfurt, Germany
205006/07 - 09 - 19417:45Hampden AE.251GardeningOnions Area
215008/09 - 09 - 19413:50Hampden AE.251BombingKassel, Germany
225012/13 - 09 -19416:45Hampden AE.251BombingFrankfurt, Germany
235012/13 - 10 -19416:10Hampden AE.306BombingHuls, Germany
245020/21 - 10 -19414:15Hampden AE.231BombingBremen, Germany
255023/24 - 10 -19417:42Hampden AE.427BombingKiel, Germany
265026/27 - 10 -19416:15Hampden AE.427GardeningForget - Me - Not Area
275029/30 - 10 -19414:09Hampden AE.386BombingSchipol, Holland
285031-10/1-11 - 19419:30Hampden P.1802GardeningForget - Me - Not Area
295004/05 - 11 -19416:00Hampden AE.427BombingEmden, Germany
305007/08 - 11 -19417:00Hampden P.2094BombingAntwerp, Belgium
3115620 - 01 - 19446:53Lancaster III JA.703BombingBerlin, Germany
3215621/22 - 01 - 19446:17Lancaster III ND.422BombingMagdeburg, Germany
3315627/28 - 01 - 19447:40Lancaster III ND.422BombingBerlin, Germany
3415615 - 02 - 19446:49Lancaster III ND.345BombingBerlin, Germany
3515619/20 - 02 - 19446:55Lancaster III ND.345BombingLeipzig, Germany
3615620/21 - 02 -1944-Lancaster III ND.345Bombing (KIA)Stuttgart, Germany

SOURCES

 

The author would like to thank Jeremy Prescott, nephew of Basil O. Petrides, Theo Boiten, Andrew Phedonos, and Nick Hector for their help as well as Georgina Doherty from the Battle and District Historical Society. Also, we would like to thank Richard Caruana for permitting us to use the Hampden profile he created some years before for another publication, however, it was one of those bombers in which Petrides gained his DFM award. We couldn't be more grateful.

 

1.     Dimitris Vassilopoulos correspondence with Jeremy Prescot, Oliver O. Petrides nephew

2.     No.50 Squadron Operation Record Books

3.     No.156 Squadron Operation Record Books

4.     Nachtjagd Combat Archive 1944 – Part One – 1 January – 15 March. Theo Boiten. Red Kite Publications. ISBN97819065922608

5.    Royal Air Force Bomber Command Losses of the Second World War 1944. William R Chorley   

6.     Handley Page HAMPDEN and HEREFORD. Alan W. Hall. Warpaint Series No.57. Warpaint Books LTD. 2000

7.     https://battlehistorysociety.com/

8.     https://www.rafcommands.com

9.     https://ibccdigitalarchive.lincoln.ac.uk/omeka/

10.     https://www.cwgc.org/

11.   http://lewishamwarmemorials.wikidot.com/person:petrides-basil-oliver

12.   https://www.findagrave.com/

13.   http://www.rafupwood.co.uk